Wie is de Superman in jouw bedrijfsnetwerk?

Het wegvallen van de intermediair maakt dat de wereld steeds platter wordt. Voor het dagelijkse nieuws gebruiken we Twitter en met Airbnb hebben we geen hulp meer nodig bij het boeken van een overnachting. Deze ontwikkelingen zijn onmogelijk te negeren. Hoe ziet het ideale bedrijf eruit in deze platte wereld en hoe herleid je het succes en de waarde die managers en medewerkers toevoegen?

In de toekomst voegen succesvolle organisaties vanuit gedecentraliseerde, zelf-georganiseerde, wereldwijd gedistribueerde gemeenschappen waarde toe aan de wereld. Zij promoten een vorm van ondernemerschap waarbij het neerkomt op een simpele belofte aan de werknemer: wees je eigen baas.

In een zelfgeorganiseerde gemeenschap is een duidelijk hiërarchische organisatie geen optie meer. Veel organisaties proberen zich dan ook aan te passen aan de veranderende wereld, maar ze worstelen met de rol van manager. Het is niet duidelijk hoe en door wie er in de praktijk waarde wordt toegevoegd.

Virtuele samenwerking

Zoals een bekende voetballer al zei: “de aanval is de beste verdediging”. Met netwerkanalyse kunnen managers virtuele samenwerkingsverbanden herkennen, promoten en taken effectief verdelen. Netwerken leggen de interactie tussen de structuur en het gedrag van hun componenten (teams of individuen) vast en brengt de uitwisseling van informatie binnen de gemeenschap in kaart. Neem een professioneel sportteam, die meten niet alleen de goals, maar ook het aantal assists. De sales-medewerker die de strategische deal sluit, en eigenlijk de de goal scoort, is maar een klein onderdeel van het verhaal, want wie gaf de beslissende assist?

Structuur en koppeling

Om alle bijdrages aan het project te analyseren en de waarde direct en indirect terug te brengen naar de werknemers, moet je twee basisvragen beantwoorden:

• Wat is de onderliggende structuur in jouw netwerk en wat zijn de samenhangende groepen of gemeenschappen als je de verschillende projectactiviteiten en fases koppelt aan de verschillende teams en specifieke werknemers?
• Hoe zijn de groepen aan elkaar gekoppeld en wie verzorgen de brugfunctie tussen de gemeenschappen?

Zoals we kunnen zien in de volgende afbeelding, zijn er samenhangende groepen of clusters binnen organisaties. Binnen deze samenhangende groepen kunnen individuen snel bronnen en informatie delen. Bovendien is er een duidelijker gevoel van vertrouwen in hechte groepen in vergelijking met minder hechte groepen. De individuen in deze clusters die functioneren als brug tussen de verschillende clusters zijn van cruciaal belang, omdat ze gemakkelijker toegang hebben tot diverse databronnen, snel toegang hebben tot informatie en controle uitoefenen over de verspreiding van informatie. Kortom: ze zijn doorslaggevend bij het winnen van deals of het succesvol maken van projecten.

Superman

In de volgende geanonimiseerde afbeelding van een netwerken van SAS-medewerkers is de collega die in het midden staat onze Superman, onze ‘hyper-samenwerkingsbrug’ tussen de verschillende afdelingen en virtuele teams.

Netwerkanalyses identificeren kritieke nodes in projecten binnen een bedrijfsnetwerk door de verschillende werknemerscores te plotten. De volgende visual analytics-grafiek laat de samenwerking zien tussen geanonimiseerde SAS-werknemers in de context van succesvolle projecten (de assist voor een goal) in een specifieke periode. Er is een koppeling tussen twee werknemers als ze hebben samengewerkt en een deal hebben gewonnen. Hoe meer ze hebben samengewerkt, hoe sterker de verbinding wordt. De grijze pijlen staan voor een zwakke connectie, terwijl het roze staat voor een sterke verbinding. Werknemers die vaak samenwerken in veel succesvolle projecten hebben meer invloed in de grafiek. Dit is te zien aan de kleur van hun knooppunt in de eerste grafiek.

Kryptonite

Eén van de meest bekende karakters in de hedendaagse popcultuur is Superman. Hij is bijzonder, omdat hij dingen kan die niemand anders voor elkaar krijgt. In het netwerk van medewerkers, zijn de Supermannen en -vrouwen de belangrijkste actoren binnen dit netwerk. Als ze ook als ‘super’ bekend staan, zijn ze vaak bereid te helpen en worden de projecten waar ze bij betrokken zijn steeds belangrijker.

Maar elke superheld heeft zijn aartsrivaal of zwakke punt. Bij Superman is dat kryptonite en bij topmedewerkers zijn dit beperkte tijd en middelen. Zonder goed management, kunnen nuttige medewerkers institutionele knelpunten worden. Sterker nog, als ze zoveel gevraagd worden door hun netwerk, zijn ze op persoonlijk niveau niet meer effectief. Network analytics kan hierbij helpen door topmedewerkers te vinden, maar ook de kritieke punten in projecten te identificeren. Bovendien kunnen burn-outklachten bij topmedewerkers worden voorkomen door een proactieve herverdeling te maken van de werklast.

Einde van manager?

In een platte wereld werken werknemers beter samen en leren en presteren zij ook beter. En om organisaties beter te laten presteren, kun je niet alleen de prestaties van de organisatie, maar ook de netwerken binnen organisaties en de individuele scores van medewerkers analyseren. Betekent dit het einde voor de manager? Nee. Met de cross-functionele interactie en emotionele intelligentie die nodig zijn in een platte organisatie, is dit zeker geen overbodige luxe.